Όλη η οικογένεια περιμένει με μεγάλη αγωνία τον ερχομό του μωρού. Η γέννηση ενός μωρού σκορπίζει παντού χαρά. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις που τα συναισθήματα τηςμητέρας δεν είναι ευχάριστα μετά τη γέννηση του παιδιού. Μην πανικοβάλλεστε, χρειάζεστε στοργή και την κατάλληλη ιατρική φροντίδα και όλα θα πάνε καλά.
Μετά από την εγκυμοσύνη, οι ορμονικές αλλαγές στο σώμα μιας γυναίκας μπορούν να προκαλέσουν τα συμπτώματα της κατάθλιψης. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αυξάνονται πολύ δύο ορμόνες, τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη. Στις πρώτες 24 ώρες μετά από τον τοκετό, το ποσοστό αυτών των ορμονών μειώνεται γρήγορα, στα κανονικά προ εγκυμοσύνης επίπεδά τους. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτή η ταχεία αλλαγή στα επίπεδα των ορμονών, μπορεί να οδηγήσει στην επιλόχεια κατάθλιψη, ακριβώς όπως και οι μικρότερες αλλαγές στις ορμόνες μπορούν να έχουν επιπτώσεις στις διαθέσεις μιας γυναίκας πριν αρχίσει την εμμηνορροϊκή περίοδό της (το γνωστό προεμμηνορυσιακό σύνδρομο).
Περιστασιακά, τα επίπεδα ορμονών του θυρεοειδή αδένα μπορούν επίσης να μειωθούν μετά από τη γέννα.
Ο θυροειδής είναι ένας μικρός αδένας στο λαιμό που βοηθά στη ρύθμιση του μεταβολισμού (τον τρόπο με τον οποίο το σώμα, χρησιμοποιεί και αποθηκεύει την ενέργεια από τα τρόφιμα). Τα χαμηλά επίπεδα ορμονών του θυροειδή, μπορούν να προκαλέσουν τα συμπτώματα της κατάθλιψης συμπεριλαμβανομένης της καταθλιπτικής διάθεσης, του μειωμένου ενδιαφέροντος για τα πράγματα, της οξυθυμίας, της κούρασης, της δυσκολίας συγκέντρωσης, των προβλημάτων του ύπνου, και της αύξησης του βάρους. Μια απλή εξέταση αίματος (Τ3, Τ4, TSH), μπορεί να δείξει εάν ο θυρεοειδής αδένας προκαλεί την “επιλόχεια κατάθλιψη” μιας μητέρας.
Το συναίσθημα της έντονης κόπωσης μετά από εργώδη φυσιολογικό τοκετό.
Η κακή αρχιτεκτονική του ύπνου, σύντομος και ρηχός ύπνος, εμποδίζει συχνά μια νέα μητέρα να ανακτήσει τις δυνάμεις της μετά τη γέννα, για εβδομάδες.
Συναίσθημα συντριβής με το βάρος του νέου, ή επιπλέον μωρού που πρέπει να φροντίζει και αμφιβολία για τη δυνατότητά της να είναι καλή μητέρα.
Αίσθημα πίεσης από τις αλλαγές στη ρουτίνα της εργασίας και του σπιτιού. Μερικές φορές, οι γυναίκες σκέφτονται ότι πρέπει να είναι “οι τέλειες μαμάδες”, το οποίο φυσικά δεν είναι ρεαλιστικό και προσθέτει επιπλέον άγχος, που συμβάλλει στα αίτια κατάθλιψης.
Μείωση του ελεύθερου χρόνου και μείωση του ελέγχου στην διάθεση του χρόνου. Η ανάγκη για μεγαλύτερη παραμονή μέσα στο σπίτι που βιώνεται σαν “εγκλωβισμός”, για μακρύτερες χρονικές περιόδους και μείωση του διαθέσιμου χρόνου για την εργασία και τη διασκέδαση, συνεισφέρουν στη εμφάνιση της κατάθλιψης, σε ορισμένες γυναίκες.
Ευαισθησία και πόνος στην περιοχή του περινέου και του κόλπου, μπορεί να δημιουργήσουν πρόβλημα στη σεξουαλική επαφή. Το διάστημα της σωματικής ανάρρωσης μετά από καισαρική τομή μπορεί να είναι μεγαλύτερο από ότι μετά από ένα φυσιολογικό τοκετό, γεγονός που προστίθεται στα αίτια κατάθλιψης.
Η ηλικία μιας μητέρας και ο αριθμός των παιδιών που είχε δεν φαίνεται να σχετίζονται με την πιθανότητα να αναπτύξει επιλόχεια κατάθλιψη.
Μάλιστα, κατάθλιψη μπορεί να πάθει και ο πατέρας. Εάν μάλιστα υπάρχει μια από τις πιο κάτω καταστάσεις, η πιθανότητα είναι μεγαλύτερη σε σχέση με το γενικό πληθυσμό.
1.Άνεργος πατέρας.
2.Κοινωνικά απομονωμένος.
3.Όταν η σύζυγος του έχει κατάθλιψη.
4.Όταν είναι στα πρόθυρα του χωρισμού με τη σύζυγο.
Ποια τα συμπτωματα της καταθλιψης της λοχειας;
Τα πρώτα συμπτώματα τηςκατάθλιψης της λοχείας εμφανίζονται περίπου ένα μήνα μετά τη γέννηση του παιδιού. Τα σημεία και συμπτώματα είναι πολλά και ο μόνος αρμόδιος να διαγνώσει την κατάθλιψη αυτή είναι ο γιατρός. Είναι όμως χρήσιμο να τα γνωρίζετε για να μπορείτε έγκαιρα να ζητήσετε ιατρική βοήθεια.
Τα συμπτωματα μπορουν ουσιαστικα να καταταχτουν σε τρεις ομαδες:
Α. Διαταραχές σκέψης.
·Αδυναμία συγκέντρωσης.
·Φτωχή μνήμη.
·Δεν μπορείτε να πάρετε αποφάσεις.
·Αισθάνεστε ότι έχετε απορριφθεί από τον σύντροφό σας
Β. Διαταραχές της συμπεριφοράς.
·Δεν τρώτε καθόλου ή τρώτε πάρα πολύ.
·Δεν έχετε κανένα ενδιαφέρον για οποιαδήποτεδραστηριότητα.
·Κοιμάστε πάρα πολύ ή έχετε τακτικάεφιάλτες.
·Δεν σας αρέσει να συμμετέχετε σε κοινωνικά γεγονότα.
·Δεν ενδιαφέρεστε για την εμφάνισή σας και για την υγιεινή του σώματός σας.
·Δεν τα βγάζετε πέρα στις απλές καθημερινές δραστηριότητές σας.
Γ. Διαταραχές συναισθημάτων.
·Φόβος ότι μπορεί να κάνετε κακό στο μωρό σας.
·Ενοχές και ντροπή.
·Αισθήματα εξάντλησης, «κενού», λύπης.
·Αισθάνεστε συγχυσμένη, πανικοβλημένη και αγχώδης.
·Φοβάστε να μείνετε μόνη ή να βγείτε έξω από το σπίτι.
·Έχετε μόνιμα κακή διάθεση.
·Αισθάνεστε απελπισμένη, ανήμπορη και αβοήθητη.
Αν λοιπόν παρουσιάζετε κάποια από τα πιο πάνω συμπτώματα θα ήταν χρήσιμο να συμβουλευτείτε έγκαιρα το γιατρό σας. Δε σημαίνει ότι αν παρουσιάζετε κάποιο από τα πιο πάνω συμπτώματα, ότι έχετε κατάθλιψη της λοχείας. Πολλά από τα πιο πάνω συμπτώματα παρουσιάζονται φυσιολογικά σε κάθε λεχώνα, όπως οι διαταραχές του ύπνου, η μειωμένη ενεργητικότητα κτλ.
Αντιμετωπιση της καταθλιψης.
Η θεραπεία της κατάθλιψης γίνεται με φάρμακα ή και με ψυχοθεραπεία. Σημαντικό είναι επίσης να ληφθούν εκείνα τα απαραίτητα μέτρα για να μην υποτροπιάσει ή επανεμφανισθεί η κατάθλιψη, μετά το πέρας της αγωγής. Σε περίπτωση που ο γιατρός σας αποφασίσει να σας χορηγήσει αντικαταθλιπτικά φάρμακα, τότε θα πρέπει να ενημερωθείτε για τις πιθανές παρενέργειες. Επίσης θα πρέπει να ρωτήσετε αν μπορείτε να συνεχίσετε το θηλασμό. Με τη σωστή ιατρική παρακολούθηση και με τη βοήθεια του συζύγου σας, καθώς επίσης και του άμεσου οικογενειακού σας περιβάλλοντος σύντομα θα ξεπεράσετε το πρόβλημα αυτό. Συνήθως χρειάζεται διάστημα περίπου 3-6 μηνών.
Εχετε ευθύνη απέναντι στον εαυτό σας, αλλά πολύ περισσότερο απέναντι στο μωρό σας. Γι αυτό αν υποψιάζεστε ότι πιθανό να πάσχετε από κατάθλιψη θα πρέπει αμέσως να ζητήσετε ιατρική βοήθεια. Επίσης αν παρατηρήσετε συμπτώματα κατάθλιψης της λοχείας σε μια φίλη σας, οφείλετε με ευγενικό τρόπο να την παροτρύνετε να ζητήσει ιατρική βοήθεια. Οι καλύτερες και ακριβέστερες οδηγίες θα δοθούν από το θεράποντα γιατρό σας.
Χρησιμες συμβουλες – οδηγιες
Αν μετά τον τοκετό, η κατάθλιψη σου χτύπησε την πόρτα, τότε παράλληλα με την ψυχιατρική υποστήριξη, εφάρμοσε και αυτές τις οδηγίες:
1.Κοιμήσου όταν κοιμάται το μωρό.Να κοιμάστε και να ξεκουράζεστε καθημερινά. Αν αισθάνεστε εξαντλημένη μη διστάσετε να ζητήσετε τη βοήθεια του συντρόφου σας ή κάποιου άλλου συγγενικού ή φιλικού προσώπου.
2.Να αφήνετε το μωρό υπό την επίβλεψη κάποιου άλλου και να πηγαίνετε βόλτα.Εάν δεν υπάρχει κάποιος να κρατήσει το μωρό, πάρε το μαζί σου.
3.Αν σας απασχολεί οτιδήποτε, κουβεντιάστε το με το σύζυγό σας ή με κάποιο άλλο πρόσωπο που του έχετε εμπιστοσύνη.Μην έχεις υπερβολικές απαιτήσεις από τον εαυτό σου. Μην ανησυχείς για τις δουλειές του σπιτιού.
4.Να βρείτε χρόνο για να κάνετε κάτι που αρέσει σε σας. Να διαβάσετε για παράδειγμα ένα βιβλίο, να δείτε ένα έργο στην τηλεόραση, να φροντίσετε τον εαυτό σας, να δείτε μια φίλη κι ό,τι άλλο σας ευχαριστεί.
5.Μην περνάτε πολλές ώρες μόνοι με το μωρό. Φώναξτε δίπλα σας, τα μέλη της οικογένειάς σας, που σας υποστηρίζουν καιζήτηστε τη βοήθειά τους.Φρόντιζε τον εαυτό σου. Ξεκουράσου όσο περισσότερο μπορείς.
6.Να τρώτε ικανοποιητικά και ιδιαίτερα φρούτα, λαχανικά, ψάρι και κρέας. Αποφεύγετε το κάπνισμα και το αλκοόλ.
7.Να θυμάστε ότι η γέννηση ενός μωρού φέρνει πολλές αλλαγές σε σας και στο σπίτι γι αυτό πολλά πράγματα πιθανό να είναι φυσιολογικά. Αφιέρωσε χρόνο στον σύζυγό σου.. Μίλησε με άλλες μητέρες. Οι πολύτιμες εμπειρίες τους, μπορεί να λειτουργήσουν θετικά.
8.Κοίταξε προσεκτικά, το μωρό σου στα μάτια.Εκεί θα βρεις τη δύναμη να προχωρήσεις!
Και εσύ σύζυγε μπορείς να βοηθήσεις…
1.Άκου με υπομονή και κατανόηση τα συναισθήματα της συζύγου σου.
2.Απόφυγε την κριτική.
3.Προσπάθησε να τη βοηθήσεις στις δουλειές του σπιτιού, αλλά και στην περιποίηση του μωρού.
4.Αν πρώτος υποψιαστείς ότι η γυναίκα σου χρειάζεται ιατρική βοήθεια, παρότρυνέ την να το κάνει σύντομα.
Γράφει: Αγγελική Δ. Αθανασίου, Χειρουργός Μαιευτήρας-
Γυναικολόγος, Μαστολόγος
https://athanasiou-obgyn.gr/
