ΟΖΟΙ ΤΟΥ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΑΔΕΝΑ. ΠΟΤΕ ΧΡΗΖΟΥΝ ΒΙΟΨΙΑΣ? ΜΕΛΕΤΗ 2017 TI-RADS (Thyroid Imaging Reporting And DataSystem)
Οι όζοι του θυρεοειδούς αδένα είναι εξαιρετικά συχνοί και τα υπερηχογραφήματα που διενεργούνται για αυτό το σκοπό προσπαθούν να ανιχνεύσουν τους «ύποπτους» όζους για την πιθανή διενέργεια βιοψίας.Οι περισσότεροι όζοι του θυρεοειδούς αδένα είναι καλοήθεις. Οι καλοήθεις όζοι του θυρεοειδούς υπερτερούν των κακοήθων όζων αριθμητικά σε αναλογία 500:1 Σε περίπτωση αποδείξεως κακοήθους βλάβης μετά την βιοψία του όζου η πλήρης εξαίρεση του αδένα είναι αναπόφευκτη. Από το 2009 πολλοί ερευνητές και επιστημονικές εταιρίες προσπάθησαν να ταξινομήσουν την διαφοροδιάγνωση των όζων η οποία αποτελεί πρόκληση για την υπερηχοτομογραφία . Το υπερηχογράφημα δεν μπορεί να απαντήσει με σαφήνεια στο ερώτημα αν η βλάβη είναι καλοήθης ή κακοήθης.Για να αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα και να αποφευχθεί ο μεγάλος όγκος βιοψιών έχουν θεσπιστεί ορισμένα κριτήρια βάσει των οποίων γίνεται η επιλογή των ασθενών οι οποίοι έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκινώματος.
Σε μόλις δημοσιευμένο άρθρο του Journal of theAmerican College of Radiology αναφέρεται ένα νέο σύστημα ταξινόμησης των όζων του θυρεοειδούς αδένα . Η Αμερικάνικη Ακτινολογική Εταιρία προτείνει μια καινούρια και προπαντώς απλή μέθοδο ταξινόμησης η οποία καθορίζει πότε ένας όζος του θυρεοειδούς αδένα που ανιχνεύθηκε σε υπερηχογράφημα χρήζει βιοψίας και πότε χρήζει επανελέγχου και παρακολούθησης.
Το καινούριοσύστημα ονομάστηκε TI-RADS (Thyroid ImagingReporting And Data System) κατά το διεθνώς διαδεδομένο και εξαιρετικά πετυχημένο σύστημα καταγραφής στο μαστό BI-RADS.
Η ταξινόμηση βασίζεται σε πέντε βασικά στοιχεία του απεικονιζόμενου όζου. Το σχήμα του ,τη σύνθεση του όζου ,την ηχωγένειά του,τα όριά του και τις τυχόν αποτιτανώσεις. Από αυτές τις παρατηρήσεις οι οποίες ποσοτικοποιούνται καθορίζεται και η φύση του όζου και το κατά πόσο χρήζει ο όζος βιοψίας ή παρακολούθησης.
Ο στόχος είναι να μειωθούν οι αχρείαστες βιοψίες του θυρεοειδούς αδένα (στους καλοήθεις όζους) όπως και η μείωση του κόστους πλην όμως οι ερευνητές πιστεύουν ότι το νέο σύστημα καταγραφής θα το καταφέρει αυτό. Βέβαια η εντόπιση της καρκινικής βλάβης είναι το ζητούμενο. Έτσι φτιάχτηκε το παρακάτω σύστημα απλουστευμένο χωρίς ιδιαίτερες υποκατηγορίες.
• Σύνθεση του όζου (0 πόντους για κυστική και 2πόντους για συμπαγή βλάβη.)
• Ηχωγένεια του όζου (0 πόντους για άνηχη και 3 πόντους για υπόηχη βλάβη)
• Σχήμα, μορφή του όζου ( 0 πόντους για φαρδείς έναντι υψηλών όζων, 3 πόντοι για υψηλούς έναντι φαρδιών όζων δηλαδή ο λόγος της εγκάρσιας προς την επιμήκη διάμετρο του όζου είναι 0,5 ή περισσότερο)
• Όρια του όζου (0 για ομαλά όρια και 3 για ανομοιογενή όρια)
• Ψαμμωματώδεις αποτιτανώσεις. (0 για καμία αποτιτάνωση και 3 για συρρέουσες μικροαποτιτανώσεις)
Άρα βασιζόμενοι σε αυτά τα δεδομένα έχουμε.
0 πόντους: Καλοήθης βλάβη (Δεν χρήζει βιοψίας)
2 πόντοι : Μη ύποπτη βλάβη. (Δεν χρήζει βιοψίας)
3 πόντοι : Μικρή υποψία κακοήθειας (Διενέργεια Βιοψίας σε όζο >2,5εκ. Παρακολούθηση σε όζο <1,5εκ)
4-6 πόντοι : Μέτρια υποψία κακοήθειας (Διενέργεια Βιοψίας σε όζο >1,5εκ. Παρακολούθηση σε όζο <1εκ)
7 πόντοι : Υξηλή υποψία κακοήθειας. (Διενέργεια Βιοψίας σε όζο >1εκ. Παρακολούθηση σε όζο <0,5εκ)
Οι όζοι του θυρεοειδούς οι οποίοι είναι πολύ μικροί και πληρούν τα κριτήρια για βιοψία η παρακολούθηση θα πρέπει να πραγματοποιείται στα 1,3 και 5 έτη για τους μέτρια ύποπτους όζους αλλά κάθε έτος για τους υψηλής υποψίας όζους.
Σε παρουσία πολλαπλών όζων η βιοψία δύο εξ΄αυτών είναι ιδανική. Φυσικά των πιο ύποπτων. Η βιοψία 3 όζων και άνω φαίνεται ότι δεν είναι τόσο ανεκτή από τον ασθενή ενώ και η διαδικασία δεν φαίνεται να προσφέρει παραπάνω διαγνωστική αξία.
Στόχος όπως προείπαμε είναι η ανίχνευση κάθε κακοήθους θυρεοειδικού όζου.
Κάθε ύποπτος όζος άνω του 1εκ. χρήζει βιοψίας. Συνιστάται όμως στους όζους χαμηλού ρίσκου να διενεργείται βιοψία σε μέγεθος >2,5εκ.
Τα ανωτέρω στοιχεία που παραθέσαμε είναι κατευθυντήριες οδηγίες που απλοποιούν την απόφαση του Ιατρού για το αν θα διενεργηθεί βιοψία ή όχι και προσπαθούν να ποσοτικοποιήσουν αυτή την απόφαση κάτι όχι και τόσο εύκολο. Η ταξινόμηση BI-RADS είναι διαδεδομένη στο μαστό και ο υπογράφων κρίνει ότι η νέα ταξινόμηση TI-RADS έχει να δώσει πολλά.