Ένα φάρμακο , το όνομα του οποίου , συμβαδίζει με τις θεραπευτικές εξελίξεις της εποχής που ανακαλύφθηκε , είναι το Sinemet . Το Sinemet για πολλά χρονια έχει χρησιμοποιηθεί θεραπευτικά στη νόσο του Parkinson .
Πως προέκυψε όμως το όνομα αυτού του φαρμάκου ?
Sinemet : Sine = χωρίς – Λατινικά – emet, = απο το εμετός (το ελληνικό ) .
Χωρίς εμετό δηλαδή . Και ποια είναι η ιστορία αυτού του ονόματος ?
Χρειάστηκαν ακριβώς 150 χρόνια από την περιγραφή του James Parkinson το 1817 της ασθένειας που έφερε το όνομά του μέχρι την ανάπτυξη αποτελεσματικής θεραπείας για αυτή τη διαταραχή, δηλαδή την εισαγωγή της λεβοντόπα σε υψηλές δόσεις από τον George Cotzias το 1967.
Ποιοι ήταν οι πρωτοπόροι στην ανακάλυψη του θεραπευτικού ρόλου της Levodopa για τη νόσο του Πάρκινσον ?Τέσσερα άτομα ξεχωρίζουν : οι Arvid Carlsson, Oleh Hornykiewicz, George C. Cotzias και Melvin D. Yahr.
Η ιστορία ξεκινά με τον Carlsson, ο οποίος άρχισε να ενδιαφέρεται να μελετήσει τον μηχανισμό της ηρεμιστικής δράσης της ρεζερπίνης, που προκαλουσε παρκινσονικό σύνδρομο . Ένα βασικό πείραμα το 1957 έδειξε ότι η λεβοντόπα (l-dopa) μπορούσε να ανακουφίσει την ακινησία που προκαλείται από τη ρεζερπίνη στα ζώα. Ο Carlsson έδειξε στη συνέχεια ότι η ρεζερπίνη εξάντλησε την ντοπαμίνη του εγκεφάλου και ότι η l-dopa την αποκατέστησε. Μέσα σε ένα χρόνο, ο Carlsson υπέθεσε ότι η ντοπαμίνη φαίνεται να παίζει ρόλο στην κινητική λειτουργία ( η πρότασή του ότι η ντοπαμίνη χρησιμεύει ως νευροδιαβιβαστής στον εγκέφαλο αντιμετωπίστηκε με πολύ σκεπτικισμό, αλλά επέμεινε και συνέχισε να μελετά την ντοπαμίνη του εγκεφάλου, οδηγώντας τελικά στην απονομή του Νόμπελ Ιατρικής το 2000 ).
Στη συνέχεια , το 1960, ο Αυστριακός βιοχημικός Oleh Hornykiewicz στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, πρότεινε ότι η ασθένεια προκαλείτε από μείωση των επιπέδων ντοπαμίνης στα βασικά γάγγλια του εγκεφάλου. Δεδομένου ότι η ίδια η ντοπαμίνη δεν μπορεί να εισέλθει στον εγκέφαλο ( δε μπορεί να περάσει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό ) , προσπάθησε να θεραπεύσει τη νόσο με DOPA ( που μπορεί να εισέλθει στον εγκέφαλο και να μετατραπεί εκεί σε ντοπαμίνη ). Δυστυχώς, άλλοι ερευνητές δεν μπόρεσαν να αναπαράγουν αυτά τα πρώιμα αποτελέσματα και η χρήση DOPA παρέμεινε υπό αμφισβήτηση μέχρι το 1967, όταν ο George Cotzias στο Upton της Νέας Υόρκης χρησιμοποίησε μεγάλες δόσεις DOPA με μεγάλη βελτίωση των συμπτωμάτων – και λίγο αργότερα συνέχισε ο Curt Porter – που έδειξε ότι η L-DOPA ήταν το ενεργό στερεοϊσομερές, μειώνοντας έτσι την αποτελεσματική δόση στο μισό( η D-DOPA , το άλλο στερεοϊσομερές προκαλούσε και σοβαρές παρενέργειες ).
Ο Yahr ήταν κλινικός νευρολόγος που αντιμετώπιζε ασθενείς με νόσο Parkinson και ήταν επίσης επικεφαλής μιας ομοσπονδιακής ερευνητικής ομάδας που ερευνούσε τη διαταραχή. Πάντα σε επιφυλακή για πιθανές νέες θεραπείες, ήταν αρχικά δύσπιστος σχετικά με την l-dopa όταν αναφέρονταν μελέτες με χαμηλές δόσεις. Βλέποντας βίντεο ασθενών που παρουσίασε ο Κοτζιάς, ωστόσο, συνειδητοποίησε ότι τα αποτελέσματα χρειάζονταν επιβεβαίωση μέσω μιας διπλής τυφλής ελεγχόμενης κλινικής μελέτης. Προχώρησε στην ανάπτυξη και εκτέλεση μιας τέτοιας δοκιμής με την l-dopa , επιβεβαιώνοντας τα δεδομένα του Cotzias . Η βελτίωση της βραδυκινησίας, της ακαμψίας και του τρόμου ήταν τόσο έντονη που αυτές οι ανεπιθύμητες ενέργειες δεν εμπόδισαν την έγκριση της l-dopa .
Η χρήση L-DOPA όμως και αυτή προκαλούσε ( σύμφωνα και με τις τότε μελέτες ) : 91% ναυτία / 55% εμετό . Η L-DOPA περνούσε λοιπον τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και μετατρεπόταν σε ντοπαμίνη δρώντας στο ΚΝΣ ( με το ένζυμο DOPA decarboxylase ), αλλά το ίδιο γινόταν και στην περιφέρεια και επίσης μετατρεπόταν σε ντοπαμίνη , κάτι που προκαλούσε ναυτία και εμετό .
Η ουσία carvidopa , η δεύτερη ουσία που περιέχει το Simemet , εμποδίζει τη περιφερική μετατροπή σε ντοπαμίνη , μειώνοντας έτσι σε πολύ υψηλό ποσοστό τη ναυτια και τον έμετο . Επειδή επίσης δε περνάει και τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό , δε μπλοκάρει τη δράση της L- DOPA στο ΚΝΣ .
Έτσι λοιπόν SINE ( without – χωρίς ) , EMET ( vomiting- εμετος ) , = SINEMET.
Κωνσταντινοπουλος Παναγιωτης
Ειδικός Παθολόγος με Εξειδίκευση στο Σακχαρώδη Διαβήτη
Δειτε τα video του ιατρου στο youtube
Βιβλιογραφία
Αρχείο του ιατρού .
Δειτε το καναλι του ιατρου στο YouTube
https://youtube.com/channel/UCJbOUPodctjCkfjxrD54u8Q
Δείτε την όλη την αρθρογραφία του γιατρού στο mediteam.gr
https://mediteam.gr/category/κωνσταντινοπουλος/
