Προβιοτικά κυκλοφορούν πάρα πολλά , αλλά ποιο ενδείκνυται στον καθένα?
Γράφει ο Κωνσταντινόπουλος Παναγιώτης , ειδικός παθολόγος με εξειδίκευση στο σακχαρώδη διαβήτη.
Τα προβιοτικά είναι βακτήρια τα οποία προάγουν την υγεία μας και βρίσκονται σε συμπληρώματα διατροφής και σε κάποια τρόφιμα. Η λήψη προβιοτικών αυξάνει τον αριθμό των χρήσιμων αυτών βακτηρίων που αποικίζουν το έντερο μας.
Το μικροβιωμα του εντέρου μας , το οποίο είναι μοναδικό για τον καθένα , περιέχει δισεκατομμύρια από αυτά και πάνω από 500 είδη βακτηρίων . Τα προβιοτικά που έχουν δείξει οφέλη για την υγεία μας , είναι διαφορά είδη Bifidobacterium, Lactobacillus and Saccharomyces.
Πολλά συμπληρώματα προβιοτικών περιέχουν συνδυασμό αυτών. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι κάποια από αυτά είναι πιο χρήσιμα στη θεραπεία συγκεκριμένων νοσημάτων, όταν λαμβάνονται σε επαρκείς ποσότητες. Τα προβιοτικά μετρώνται ( η συγκέντρωση τους ) σε CFU (colony-forming units). Στις πιο πολλές μελέτες έχει φανεί ότι οι υψηλές δόσεις σχετίζονται με καλύτερα αποτελέσματα.
Για αλλά όμως είναι αρκετά ένα με δυο δις CFU τη μέρα, ενώ αλλά χρειάζονται 20 δια CFU τη μέρα για τα επιθυμητά αποτελέσματα. Οι μεγαλύτερες δόσεις δεν έχουν δείξει να προκαλούν βλάβη , αλλά είναι ακριβές και δεν έχουν δείξει επιπλέον όφελος.
Επίσης , οι γνώσεις μας για αυτά συνεχίζουν να αυξάνονται τα τελευταία χρόνια.
1/Δυσκοιλιότητα και προβιοτικά Δυσκοιλιότητα έχουμε συχνά σε ηλικιωμένους και κατακεκλιμένους ασθενείς , αλλά μπορούμε να την συναντήσουμε σε όλες τις ηλικίες, ακόμη και σε παιδιά. Επίσης , στο σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου , ένας αριθμός πασχόντων , παρουσιάζει ως κύριο σύμπτωμα τη δυσκοιλιότητα. Σε μελέτη που αφορούσε προβιοτικά και πρεβιοτικά σε παιδιά με ΣΕΕ (σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου) με δυσκοιλιότητα το στέλεχος B. lactis έδειξε μεγάλη βελτίωση στη δυσκοιλιότητα και το τυμπανισμό. Αλλά προβιοτικά που έχουν καλά αποτελέσματα στη δυσκοιλιότητα συμπεριλαμβάνουν τα εξής στελέχη B. longum, S. cerevisiae και συνδυασμό των L. acidophilus, L. reuteri, L. plantarum, L. rhamnosus and B. animalis.
2/Διάρροια και προβιοτικά Α/Τα προβιοτικά έχουν δείξει θετική επίδραση στις διάρροιες , είτε από τροφική δηλητηρίαση είτε από γαστρεντερίτιδα . Στα αποτελεσματικά στελέχη περιλαμβάνονται τα Lactobacillus rhamnosus GG, Lactobacillus acidophilus and Lactobacillus bulgaricus . B/Μια άλλη αιτία διαρροιών είναι η σχετιζόμενη με τη λήψη αντιβιοτικών, επειδή αυτά καταστρέφουν εκτός των παθογόνων και τα χρήσιμα βακτήρια και αυτό μπορεί να προκαλέσει διάρροια. Μελέτες έχουν δείξει μείωση άνω του 40% σε αυτή την κατηγορία, με τα κατάλληλα προβιοτικά . Γ/ ενώ άλλοι ασθενείς με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου εμφανίζουν δυσκοιλιότητα , άλλοι πάσχουν περισσότερο από διάρροιες. Οι ερευνητές βρήκαν ότι κάποια στελέχη είναι αρκετά αποτελεσματικά για το ΣΕΕ με κυρίαρχο σύμπτωμα τη διάρροια όπως τα B. coagulans, S. boulardii και ένας συνδυασμός διαφόρων ειδών από Lactobacillus and Bifidobacterium strains. Υπάρχει βέβαια και μελέτη που δεν ανέδειξε ιδιαίτερη διαφορά για το S. boulardii .
3/ Προβιοτικά και ΣΕΕ Κάποιες φορές τα συμπτώματα του ευερέθιστου εντέρου δε σχετίζονται τόσο με διάρροια η με δυσκοιλιότητα , αλλά με τυμπανισμό , αέρια , ναυτία και άλγος κατώτερης κοιλιακής χώρας σε συχνή βάση. Μια ανασκόπηση 19 μελετών έδειξε ότι η αποτελεσματικότητα των προβιοτικών εδώ , είχε διαφοροποιήσεις ανάλογα με το άτομο και δεν ήταν εύκολο να φανεί πιο είναι πιο αποτελεσματικό . Επίσης μπορεί κάποιο από τα συμπτώματα μπορεί να παρουσίαζαν βελτίωση , ενώ τα αλλά όχι π.χ. Σε μια μελέτη βελτιώθηκε η δυσκοιλιότητα , αλλά όχι το κοιλιακό άλγος , ενώ σε άλλη με επικράτηση της διάρροιας στο δείγμα των ασθενών που εξετάστηκε , δε βελτιώθηκε η διάρροια αλλά ο πόνος και το φούσκωμα.
4/ Προβιοτικά και απώλεια βάρους Είναι ολοένα και περισσότερες οι ενδείξεις ότι τα προβιοτικά παίζουν κάποιο ρόλο στην απώλεια βάρους. Μια μεταανάλυση του 2014 έδειξε ότι είναι αποτελεσματικά στην απώλεια λίπους τα Lactobacillus gasseri, Lactobacillus rhamnosus και ο συνδυασμός των Lactobacillus rhamnosus and Bifidobacterium lactis . Σε μια μελέτη όπου παχύσαρκοι έλαβαν L. gasseri για 12 εβδομάδες , παρατηρήθηκε σημαντική απώλεια βάρους και κοιλιακής παχυσαρκίας σε σύγκριση με το placebo group. Αντίστοιχα αποτελέσματα είχαμε και με το L. rhamnosus , όπως επίσης διαπιστώθηκε περιορισμός της αύξησης του βάρους σε περιόδους υψηλής ενεργειακής πρόσληψης με τη λήψη προβιοτικών . Επειδή όμως , υπάρχουν και άλλες μελέτες με όχι τόσο εντυπωσιακά αποτελέσματα , τα συμπεράσματα ακόμη δεν είναι τόσο σίγουρα . Χρειάζεται περισσότερη έρευνα για πιο ασφαλή συμπεράσματα .
5/ Προβιοτικά και ψυχική υγεία . Υπάρχει σίγουρα συσχέτιση προβιοτικών και ψυχικής υγείας . Μια ανασκόπηση 38 μελετών έδειξε ότι διάφορα προβιοτικά μπορούν να βελτιώσουν συμπτώματα όπως κατάθλιψη , άγχος , ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή και έκπτωση μνήμης. Ποια προβιοτικά έδειξαν ευνοϊκή δράση : Bifidobacterium longum, Bifidobacterium breve,Bifidobacterium infantis, Lactobacillus helveticus and Lactobacillus rhamnosus. Έχουν φανεί αποτελέσματα όπως μείωση του άγχους , της καταθλιπτικής διάθεσης , βελτίωση στο σύνδρομο χρονιάς κόπωσης κλπ. Σε μελέτη 8 εβδομάδων σε ασθενείς με μείζονα κατάθλιψη , η χορήγηση L. acidophilus, L. casei και B. bifidum είχε σημαντική μείωση στα συμπτώματα της κατάθλιψης. Επίσης , έχουν μετρηθεί και μειώσεις στα επίπεδα ινσουλίνης και των δεικτών φλεγμονής .
6/ Προβιοτικά και καρδιά . Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι συγκεκριμένα βακτήρια στο γιαούρτι και σε προβιοτικά συμπληρώματα , οδηγούν σε μείωση της κακής και αύξηση της καλής χοληστερίνης συμπερλαμβανομένων των Lactobacillus acidophilus, Bifidobacterium Longum και Lactobacillus reuteri. Μια ανάλυση 14 μελετών έδειξε μέτρια μείωση στην κακή , ήπια αύξηση στην καλή και μείωση στα τριγλυκερίδια. Ως μηχανισμοί προτείνονται αλλαγές στο μεταβολισμό του λίπους και μειωμένη απορρόφηση από το έντερο. Επίσης , φαίνεται ευεργετική δράση και στην αρτηριακή πίεση. Δεδομένα από 9 μελέτες κατέδειξαν μείωση στην αρτηριακή πίεση σε ύφους που πήραν προβιοτικά , αλλά σημαντική διαφορά είχαν μόνο αυτοί που έλαβαν πάνω από 10 δις CFU για πάνω από 8 εβδομάδες.
7/ Προβιοτικά και ανοσοποιητικό Υπάρχουν ενδείξεις ότι τα προβιοτικά βοηθούν στην καλύτερη λειτουργία του ανοσοποιητικού , βοηθώντας στην καταπολέμηση λοιμώξεων , αλλεργιών και καρκίνου. Ιδιαίτερης αναφοράς αξίζουν τα : Lactobacillus GG, Lactobacillus crispatus, Lactobacillus gasseri, Bifidobacterium bifidum και Bifidobacterium longum, που φαίνεται να μειώνουν λοιμώξεις αναπνευστικού και έκζεμα στα παιδιά , καθώς και λοιμώξεις ουροποιητικού σε γυναίκες. Παρόμοια αποτελέσματα έχουμε σε μείωση δεικτών φλεγμονής με τα : Lactobacillus gasseri, Bifidobacterium bifidum and Bifidobacterium longum . Επίσης , συγκεκριμένα προβιοτικά βοηθούν στις κολπίτιδες.
8/ Προβιοτικά και γενική υγεία Εκτός των ανωτέρω , τα προβιοτικά είναι χρήσιμα και για τη γενικότερη υγεία . Βέβαια μη ξεχνάμε ότι πρέπει να συνοδεύονται και από υγιεινή διατροφή και τρόπο ζωής , αλλιώς μη περιμένετε μεγάλο κέρδος από αυτά. Επίσης , ενώ είναι ασφαλή για το περισσότερο κόσμο , υπάρχουν και εδώ κάποιες καταστάσεις σε κάποιες περιπτώσεις μπορούν ενίοτε να είναι και επιβλαβή , όπως σε ανθρώπους σε βαριά νόσηση η σε ανοσοκαταστολή ,συμπεριλαμβανομένων και αυτών που πάσχουν από λοίμωξη με HIV.
Δειτε το κανάλι του ιατρού στο YouTube
https://youtube.com/channel/UCJbOUPodctjCkfjxrD54u8Q
και τα video του για το σακχαρώδη διαβήτη και για βιταμίνες και συμπληρωματα
Δείτε την όλη την αρθρογραφία του γιατρού στο mediteam.gr
https://mediteam.gr/category/κωνσταντινοπουλος/
Κωνσταντινόπουλος Παναγιώτης Ειδικός Παθολόγος
www.konstantinopoulos.gr
ΠΡΟΣΟΧΗ Και για τη λήψη προβιοτικών , ρωτήστε πρώτα το γιατρό σας και το φαρμακοποιό σας , αν χρειάζεται και ποιο είναι το κατάλληλο για εσάς.
