ΑΙΤΙΑ-ΜΕΤΑΔΟΣΗ
Η νόσος του Lyme (ή Μπορρελίωση) προκαλείται από το βακτήριο Borrelia Burgdoferi (ανήκει στην υφομοταξία των σπειροχαιτών) και είναι η συχνότερη νόσος που μεταδίδεται στον άνθρωπο μέσω τσιμπήματος από κρότωνες (τσιμπούρια) του γένους Ixodes.
Εικόνα σπειροχαίτης στο ηλεκτρονικό μικροσκόπιο. Οι σπειροχαίτες έχουν ελικοειδή μορφολογία και χαρακτηριστικό τρόπο κίνησης. (πηγή: https://www.researchgate.net)
Τα ποντίκια των αγρών αποτελούν την κυριότερη ζωική δεξαμενή της νόσου. Τα τσιμπούρια τρέφονται με το αίμα μολυσμένων ποντικών ή άλλων ζώων και συνήθως προσκολλώνται στον άνθρωπο από τους θάμνους ή το γρασίδι. Δεν τρέφονται για περίπου 24 ώρες και πρέπει να παραμείνουν προσκολλημένα για 2 ή 3 μέρες προκειμένου να μεταδοθούν τα βακτήρια και να προκληθεί λοίμωξη. Έτσι, λόγω μικρού μεγέθους υπεύθυνες για τη μετάδοση της νόσου είναι συνήθως οι νύμφες και οι προνύμφες, που δε γίνονται αντιληπτές και όχι τα ενήλικα τσιμπούρια.
Ο κύκλος ζωής του κρότωνα-φορέα της νόσου Lyme (πηγή:Microbiology, an introduction. Gerard J. Tortora , Berdell R. Funke , Christine L. Case 9th edition. Μετάφραση: Αθανάσιος Τσακρής).
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Το πρώτο σύμπτωμα της νόσου είναι συνήθως ένα εξάνθημα που εμφανίζεται στη θέση του δήγματος (τσιμπήματος). Παρατηρείται ερυθρότητα που επεκτείνεται κυκλικά προς την περιφέρεια ενώ εξαφανίζεται στο κέντρο και φτάνει τελικά σε διάμετρο περίπου τα 15 cm. Το χαρακτηριστικό αυτό εξάνθημα παρατηρείται περίπου στο 75% των ασθενών. Για τις επόμενες μια με δύο εβδομάδες και καθώς το εξάνθημα εξαφανίζεται, παρατηρούνται συμπτώματα γριππώδους συνδρομής (πυρετός, κακουχία, πονοκέφαλος). Εάν σε αυτή τη φάση χορηγηθούν αντιβιοτικά, η λοίμωξη μπορεί να αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά
Σε δεύτερη φάση, εάν δε χορηγηθεί η κατάλληλη θεραπεία εγκαίρως, το βακτήριο μπορεί να μπει στην κυκλοφορία του αίματος και να προσβάλει διάφορα σημεία του σώματος. Έτσι, μπορεί να έχουμε κυρίως:
- προσβολή της καρδίας με αποτέλεσμα σοβαρές αρρυθμίες,
- προσβολή των μηνίγγων του εγκεφάλου(μηνιγγίτιδα) και του νωτιαίου μυελού με αποτέλεσμα νευρολογικά συμπτώματα, όπως πονοκέφαλο και δυσκαμψία αυχένα ή παράλυση από τη μία μεριά του προσώπου,
- Μετά από μήνες ή χρόνια να εμφανιστεί αρθρίτιδα που διαρκεί για χρονικό διάστημα ετών.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Η διάγνωση της νόσου γίνεται κυρίως με την κλινική εξέταση και το ιστορικό του ασθενούς. Υπάρχουν εξετάσεις αίματος που ανιχνεύουν την ύπαρξη αντισωμάτων έναντι του βακτηρίου, αλλά λόγω του ότι ακόμα και θετικό αποτέλεσμα δε σημαίνει απαραίτητα ότι ασθενής πάσχει από Μπορρελίωση, είναι εξαιρετικά σημαντική η συσχέτιση των αποτελεσμάτων με την κλινική εικόνα.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η χορήγηση κατάλληλης αντιβιοτικής αγωγής στο αρχικό στάδιο της νόσου έχει εξαιρετικά αποτελέσματα στην αντιμετώπιση της νόσου. Στα όψιμα στάδια απατούνται πιο επιθετικά σχήματα για περισσότερες μέρες και παρότι η αντιμετώπιση είναι πιο δύσκολη, συνήθως είναι επιτυχής.
Το χαρακτηριστικό εξάνθημα της νόσου Lyme. (πηγή: Microbiology, an introduction. Gerard J. Tortora , Berdell R. Funke , Christine L. Case 9th edition. Μετάφραση: Αθανάσιος Τσακρής).
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Microbiology, an introduction. Gerard J. Tortora , Berdell R. Funke , Christine L. Case 9th edition)
- https://www.cdc.gov/lyme/index.html
- https://www.researchgate.net
Βάιος Σπυρόπουλος MD, Msc
Ιατρός Βιοπαθολόγος
Επιστημονικά Υπεύθυνος του ομίλου διαγνωστικών κέντρων «ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΠΙΒΛΕΨΗ»
