Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται το φαινόμενο κατακλυσμού του διαδικτύου, είτε από ενημερωτικές ιατρικές σελίδες, είτε από σελίδες ιατρών, είτε από τα media, με «αναίμακτες, ατραυματικές χειρουργικές μεθόδους…», με «ρομπότ, Laser κα…» που προσφέρουν άριστα αποτελέσματα, μικρό τραύμα, «άμεση επάνοδο στην εργασία την άλλη μέρα….», σε διάφορες χειρουργικές ειδικότητες, γενικά τεχνικές και γιατροί που υπόσχονται τα πάντα και προφανώς όσα θέλει να ακούσει ο εκ των προτέρων «φοβισμένος» ασθενής!
Ο ασθενής από την άλλη πλευρά μοιάζει ανοχύρωτος μπροστά σε αυτή την εξέλιξη, ενώ μοναδικές ασπίδες του αποτελούν η πολύπλευρη σωστή ενημέρωση, το φιλτράρισμα της ιατρικής πληροφορίας που του δίνεται και η «δεύτερη γνώμη».
Η αλήθεια είναι ότι πολλές από τις προτεινόμενες θεραπευτικές λύσεις παραπέμπουν σε μεθόδους και αποτελέσματα, που αγγίζουν τα όρια της ηθικής και δεοντολογικής εκτροπής. Χειρουργοί ανταγωνίζονται δίνοντας πληθώρα μετεγχειρητικών υποσχέσεων, άλλοτε απραγματοποίητων και άλλοτε χωρίς καμία ουσία. Ποιος λογικός άνθρωπος πχ. θα πίστευε ότι ένα χειρουργείο είναι εντελώς «αναίμακτο», ενώ στην πραγματικότητα όλα είναι «αιματηρά», απλά η σωστή έκφραση είναι ότι είναι χειρουργεία «με μικρής έκτασης αιμορραγία»! Επίσης είναι διαφορετικό να μιλάς για «ανώδυνη» επέμβαση και άλλο να πεις «λιγότερο επώδυνη» ή «με χρήση ήπιων παυσίπονων μετεγχειρητικά»!
Είναι «θέσφατο» και το έχω αναφέρει ήδη και σε δικά μου χειρουργικά άρθρα πολλές φορές ότι, στις μέρες μας αποτελεί τεχνολογική κατάκτηση η εφαρμογή της Λαπαροσκοπικής – Ρομποτικής χειρουργικής και των laser, γεγονός που αποδεικνύεται εάν κάποιος διαβάσει προσεκτικά την διεθνή ιατρική βιβλιογραφία. Όμως συνιστά πλάνη η χρήση αυτών των όρων σε τομείς που εκ των πραγμάτων δεν μπορούν να εφαρμοστούν ή που δεν αποτελούν ακόμα τις διεθνώς standar μεθόδους με τα καλύτερα αποτελέσματα ή που δεν διαφέρουν σε τίποτα (άρα δεν έχουν κανένα όφελος να χρησιμοποιηθούν) σε σχέση με τις κλασσικές «ανοικτές» μεθόδους, αλλά χρησιμοποιούνται και διαφημίζονται ως οι μόνες ενδεικνυόμενες, έτσι ώστε να γίνουν ελκυστικότερες προς το κοινό, ενώ παράλληλα εκτοξεύουν αδίκως το συνολικό κόστος της επέμβασης (τόσο του θεραπευτηρίου, όσο και των αμοιβών των ιατρών).
Όλοι οι χειρουργοί οφείλουν και πρέπει να έχουν ως κύριο στόχο την επίτευξη άμεσου, ορθού και μόνιμου αποτελέσματος στο πρόβλημα του ασθενούς τους με τις λιγότερες δυνατές επιπλοκές. Προφανώς όλοι προσπαθούμε και καταφέρνουμε, μικρές τομές, ελάχιστο τραύμα και μετεγχειρητικό πόνο, φροντίζουμε για την ταχεία έξοδο και ανάρρωση του ασθενούς, όμως δεν είναι αυτό το «μείζον»!
Η εφαρμογή σύγχρονων και “δημοφιλών” μεθόδων σε παθήσεις χωρίς να υπάρχει η αντίστοιχη ένδειξη οδηγεί αφενός σε αποτυχία της θεραπείας και αφετέρου σε άδικη απαξίωση των μεθόδων αυτών. Η χρήση της υψηλής τεχνολογίας, δεν αποτελεί τον καθοριστικό παράγοντα επίτευξης καλού αποτελέσματος, αλλά βοηθάει τον έμπειρο ιατρό που ασκεί το λειτούργημα του με σύνεση, γνώση, μεράκι και σεβασμό στις αρχές της ιατρικής να τελειοποιήσει το αποτέλεσμα του, συμπληρώνοντας και όχι ακυρώνοντας τον. Με άλλα λόγια, το Ρομπότ π.χ. δεν είναι αυτό που διαχωρίζει τον «καλό» απο τον «κακό» χειρουργό, διότι κάλλιστα και οι δύο μπορεί να το χρησιμοποιούν, άρα πως τους ξεχωρίζουμε; Προφανώς επιθυμούμε τον «καλό», με τα καλύτερα εργαλεία και τεχνική που ταιριάζει στην περίπτωσή μας!
Οι ασθενείς είναι ευάλωτοι, καθώς ο φόβος και η αγωνία για την καλύτερη λύση στο πρόβλημά τους, αποδυναμώνουν την κριτική τους σκέψη, που ούτως ή άλλως έχει επηρεασθεί από τον γενικευμένο εθισμό στα μεγάλα λόγια και στις υποσχέσεις. Ακόμα θα πρέπει να γίνει κατανοητό, ότι η χειρουργική δεν είναι «μπακάλικο», οπότε δεν απαιτούμε-ψάχνουμε την δείνα ή την τάδε super τεχνική από τον χειρουργό, σαν να αγοράζουμε φέτα ή σαλάμι, αλλά εμπιστευόμαστε τον χειρουργό να επιλέξει εξατομικευμένα, ποια είναι η καταλληλότερη για την περίπτωσή μας.
Είναι επιτακτική λοιπόν η ανάγκη τερματισμού του υπερθεματισμού στη “δημοπρασία των ψηφιακών ειδών” και έμφασης στην ιατρική γνώση και αριστεία. Εξάλλου το αποτέλεσμα κρίνει τον ιατρό και όχι η τεχνολογία που χρησιμοποιεί.
Εν κατακλείδι, επιβάλλεται η απομόνωση των φαινομένων εντυπωσιασμού και πλάνης, από την πλειοψηφία του ποιοτικού ιατρικού κόσμου και η εμφατική άσκηση της ιατρικής, βασισμένη στην ειλικρίνεια και στα πραγματικά επιστημονικά δεδομένα. Το εκκολαπτόμενο «τέρας» του ιατρικού λαϊκισμού θα απωθηθεί με την εφαρμογή της δεοντολογίας, της ηθικής και της γνώσης.
γράφει ο Γιάλβαλης Δημήτριος, Γενικός Χειρουργός- Λαπαροσκόπος
Δημήτριος Μιχ. Γιάλβαλης MD MScΓενικός Χειρουργός-Χειρουργός Ενδοκρινών Αδένων
Επιστημονικός Συνεργάτης Ενδοκρινικής Χειρουργικής Metropolitan General
Ιατρείο Καλαμάτας: Ιατροπούλου 12α
Τηλ.ραντεβού: 210 6835741, 2721302860Κιν: 6944138900
www.gialvalis.gr
