Τα τατουάζ είναι μόδα. Ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν να αποκτήσουν ένα τατουάζ. Τα κριτήρια με τα οποία αποφασίζει κάποιος να κάνει αυτή τη μείζονα αισθητική παρέμβαση μπορεί να είναι πολλά. Ωστόσο είναι χρήσιμο πριν πάρει κανείς την απόφαση να κάνει τατουάζ να λάβει υπόψη όλους τους πιθανούς κινδύνους κι επιπλοκές:
1.Κίνδυνος Μολύνσεων
Πάντα εμπιστευόμαστε καθαρούς και υγιεινούς χώρους. Οι περισσότεροι tattoo artists πλέον δίνουν μεγάλη προσοχή στο να χρησιμοποιούν αποστειρωμένα εργαλεία. Ωστόσο καλό θα είναι ο χώρος να αποπνέει επαγγελματισμό. Πιθανές μολύνσεις από μη καθαρά εργαλεία μπορεί να είναι μικροβιακές ή ακόμη κι από ιούς ηπατίτιδας B, C και HIV. Ωστόσο ακόμη και υπό τις πλέον κατάλληλες συνθήκες δε μπορεί να αποκλείσει κανείς μια κοινή σταφυλοκοκκική δερματική λοίμωξη στην περιοχή του «χτυπήματος».
2.Κίνδυνος Αλλεργίας στο Μελάνι
Οι χρωστικές που χρησιμοποιούνται στα τατουάζ στην ουσία είναι μέταλλα όπως κοβάλτιο (μπλέ), χρώμιο (πράσινο), κάδμιο (κίτρινο), μαγγάνιο (πορφυρό), θειικός υδράργυρος (κόκκινο). Η είσοδός τους στο δέρμα θα μπορούσε να πυροδοτήσει μια αλλεργική αντίδραση. Δηλαδή το μελάνι να ενεργοποιήσει το ανοσοποιητικό σύστημα μας όπως μια τροφή ή ένα φάρμακο. Το πρόβλημα με την περίπτωση του τατουάζ είναι ότι το μελάνι είναι ξένο σώμα που δεν απομακρύνεται από τον οργανισμό σε σύντομο χρονικό διάστημα. Κι αυτό σημαίνει ότι αυτή η αντίδραση μπορεί να συμβεί λίγο μετά το «χτύπημα» ή και χρόνια μετά. Μια ποικιλία αντιδράσεων είναι καταγεγραμμένη στην ιατρική βιβλιογραφία όπως αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής και φωτοδερματίτιδα. Σε αυτές τις όχι πολύ συχνές αλλά εξαιρετικά ατυχείς περιπτώσεις μιλάμε για ένα μακροχρόνιο ερεθισμό που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε τοπική κακή επούλωση και παραμόρφωση του δέρματος (ψευδοεπιθηλιοματώδης υπερπλασία/χηλοειδές) (1).
3.Κίνδυνος Από Καρκίνους Του Δέρματος
Οπωσδήποτε πρέπει να αποφεύγετε το «χτύπημα» του τατουάζ σε περιοχές που έχουν πολλές ελιές. Αυτό που προσωπικά συνιστώ είναι μια ψηφιακή χαρτογράφηση της περιοχής που θα καλυφθεί ΠΡΙΝ το «χτύπημα» του τατουάζ ώστε να καταγραφούν όλες οι ελιές στην περιοχή. Δίνω επίσης σύσταση στον tattoo artist να αποφύγει την κάλυψη των επίπεδων ελιών με χρώμα. Στη συνέχεια συστήνω ετήσια παρακολούθηση της περιοχής για πιθανές νέες ελιές ή αλλαγές στις ήδη υπάρχουσες. Αυτό το τελευταίο είναι πραγματικά δύσκολο και απαιτείται μεγάλη προσοχή. Χάρη στις νέες μεθόδους παρακολούθησης ευτυχώς είναι εφικτό.
Επίσης πρέπει να γνωρίζουμε ότι το καλυμμένο με τατουάζ δέρμα δεν είναι προστατευμένο από την υπεριώδη ακτινοβολία. Μάλλον συμβαίνει το αντίθετο. Για αυτό το λόγο απαιτείται ευλαβική χρήση αντηλιακού κι αποφυγή υπερβολικής έκθεσης στον ήλιο.
4.Κίνδυνος Αλλαγής Λειτουργιών Του Δέρματος
Όταν επιλέγουμε να καλύπτουμε μεγάλες επιφάνειες του σώματός μας με τατουάζ οφείλουμε να ξέρουμε ότι αυτό μπορεί να επηρεάσει διάφορες λειτουργίες του οργανισμού μας. Έχει βρεθεί ότι ένα μεγάλο τατουάζ στην πλάτη, τα χέρια και τα πόδια μπορεί να αλλάξει την εφίδρωση και τη θερμορρύθμιση μέσω αυτής(2).
5.Κίνδυνοι κι Επιπλοκές κατά τη Διάρκεια Ιατρικών Εξετάσεων – Τατουάζ και μαγνητική τομογραφία
Μια από τις «παρενέργειες» του τατουάζ είναι ότι όσοι τα έχουν εξ ορισμού αποκλείονται από ορισμένες ιατρικές πράξεις κι εξετάσεις. Έτσι πχ για κάποια τατουάζ απαγορεύεται να κάνει μαγνητική τομογραφία, ενώ η ύπαρξη τατουάζ μπορεί να αποκλείσει κάποιον υποψήφιο αιμοδότη.
6.Κίνδυνοι κι Επιπλοκές από την Αφαίρεση των Τατουάζ
Η μόδα των τατουάζ έχει συνεπακόλουθα αυξήσει τη ζήτηση για θεραπείες ή μεθόδους αφαίρεσης ανεπιθύμητων τατουάζ. Η παλαιότερη μέθοδος της δερμοαπόξεσης πλέον κρίνεται απαγορευτική λόγω των παραμορφωτικών ουλών που σε μεγάλο βαθμό προκαλούσε. Η χειρουργική αφαίρεση εξακολουθεί να είναι μια θελκτική μέθοδος για μικρά τατουάζ, ωστόσο κι αυτή έχει τον κίνδυνο πιθανής κακής επούλωσης. Η τάση τα τελευταία χρόνια στην αφαίρεση των τατουάζ είναι τα ειδικά λέιζερ τεχνολογίας Q-Switched.
Τα πλεονεκτήματα της τεχνολογίας λέιζερ είναι προφανή. Επιτυγχάνει την αφαίρεση του τατουάζ χωρίς ουλές και με ταχεία αποθεραπεία μετά τις συνεδρίες, αρκεί βεβαίως οι θεραπείες να γίνονται από ειδικό. Ωστόσο υπάρχουν κι εδώ περιορισμοί. Πχ δεν είναι δυνατή η αφαίρεση όλων των χρωμάτων στα τατουάζ. Επίσης η διαδικασία της αφαίρεσης είναι χρονοβόρος. Ένα μαύρο τατουάζ μπορεί να απαιτήσει από 4 ως 10 συνεδρίες με μεσοδιαστήματα των 3 μηνών για να αφαιρεθεί, δηλαδή από 1 ως 2,5 χρόνια. Γι’ αυτό κάποιος πρέπει να σκεφτεί διπλά πριν αποφασίσει να «χτυπήσει» κάτι. Ακόμη περισσότερο η χρήση ιατρικών μηχανημάτων λέιζερ αφαίρεσης από παντελώς άσχετο προσωπικό (όπως συμβαίνει τελευταία στην Ελλάδα της κρίσης…) μπορεί να κάνει και την ίδια τη διαδικασία της αφαίρεσης του τατουάζ επικίνδυνη.
7.Προβληματισμοί από τη χρήση και την ποιότητα των χρωστικών
Ο μεγαλύτερος προβληματισμός σχετικά με τα τατουάζ αφορά στους πιθανούς κινδύνους από τα μόρια της χρωστικής και το πού πάνε αυτά στο σώμα. Τελευταία έχουν διατυπωθεί ιδιαίτερες επιφυλάξεις σχετικά με τα μελάνια και την ασφάλειά τους(3). Όπως είπαμε πρόκειται στην ουσία για μέταλλα που η μακροχρόνια έκθεση του οργανισμού μας μπορεί να ενέχει κινδύνους καρκινογένεσης. Ακόμη μεγαλύτερος είναι ο προβληματισμός των πιθανών συνεπειών από τη διάλυσή τους στον οργανισμό πριν ή και μετά τη θεραπεία αφαίρεσης λέιζερ. Είναι γνωστό ότι τα μέταλλα των χρωστικών έχουν ανιχνευθεί σε περιοχικούς λεμφαδένες ενώ πρόσφατα δημοσιεύτηκε περίπτωση εντόπισης ακόμη και στο συκώτι πειραματοζώων(4). Παρά το ότι με βάση τα ως τώρα δεδομένα δεν υπάρχει καταγεγραμμένη επίσημα επιφύλαξη από τις ιατρικές επιστημονικές εταιρείες, γενικώς συνιστάται να χρησιμοποιούνται καλής ποιότητας μελάνια και να μην επιχειρείται αφαίρεση τατουάζ με λέιζερ από μη ειδικό.
Καζάκος Χαράλαμπος
Ιατρός Δερματολόγος Αφροδισιολόγος
Πηγές:
1) Tattoo complaints and complications: diagnosis and clinical spectrum.Serup J et al. Curr Probl Dermatol. (2015)
2) Skin Tattoos Alter Sweat Rate and Na+ Concentration.Luetkemeier MJ, Hanisko JM, Aho KM.Med Sci Sports Exerc. 2017 Jul;49(7):1432-1436
3) New tattoo approaches in dermatology. Luebberding S, Alexiades-Armenakas M.Dermatol Clin. 2014 Jan;32(1):91-6.Review.
4) From Technique of Tattooing to Biokinetics and Toxicology of Injected Tattoo Ink Particles and Chemicals.
Serup J et al. Curr Probl Dermatol. (2017)
Δείτε όλα τα άρθρα >>
