-Τι είναι η βιοψία δέρματος;
Η βιοψία δέρματος είναι μια βασική διαγνωστική εξέταση στη δερματολογία. Πρόκειται για το κυριότερο μέσο επιβεβαίωσης μιας κλινικής διάγνωσης και επικύρωσης της γνώμης του δερματολόγου. Επίσης βοηθάει στο να ξεχωρίσουμε ποιο ακριβώς είναι το πρόβλημα στην περίπτωση που η εικόνα ενός δερματικού εξανθήματος μπορεί να παραπέμπει σε πολλές διαφορετικές παθήσεις. Στη βιοψία δέρματος συνεργάζονται δύο βασικές ειδικότητες: ο Δερματολόγος και ο Παθολογοανατόμος.
-Πόσο συχνά απαιτείται βιοψία δέρματος;
Πρόκειται για εξέταση που επιστρατεύεται συχνά προκειμένου να επιλύσει διαγνωστικά προβλήματα. Στη Δερματολογία και Αφροδισιολογία υπάρχουν εκατοντάδες νοσήματα και κλινικά σύνδρομα! Οπότε καταλαβαίνουμε πως μερικές φορές μπορεί να είναι δύσκολο για το γιατρό να βάλει διάγνωση με την απλή εξέταση.
Επίσης βιοψία δέρματος μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στην παρακολούθηση της πορείας ήδη γνωστών νοσημάτων. Έτσι π.χ. επαναλαμβανόμενες βιοψίες ανά τακτά χρονικά διαστήματα και από διαφορετικά σημεία λαμβάνονται σε περιπτώσεις σπογγοειδούς μυκητίασης προκειμένου να διαπιστωθεί η ανταπόκριση στη θεραπευτική αγωγή.
Άλλες φορές μια πρώτη διαγνωστική punch βιοψία μπορεί να χρησιμεύσει για να καθορίσει τη στρατηγική αφαίρεσης μιας βλάβης (π.χ. εάν θα ακολουθήσει ευρεία χειρουργική αφαίρεση, καυτηριασμός με laser, διαθερμοπηξία ή κρυοθεραπεία.)
-Πόσα είδη βιοψίας δέρματος υπάρχουν;
Υπάρχουν δυο είδη βιοψίας δέρματος: η punch βιοψία και η χειρουργική βιοψία. Με την punch βιοψία γίνεται σημειακή λήψη κυλινδρικού τεμαχιδίου δέρματος σε μια περιοχή με ειδικό εργαλείο. Τόσο η διάμετρος όσο και το βάθος του κομματιού μπορεί να ποικίλει. Η χειρουργική βιοψία αντιθέτως δε διαφέρει από μια κοινή χειρουργική αφαίρεση και επιστρατεύεται όταν είναι απαραίτητη και η εξέταση όλου του πάχους δέρματος μέχρι και το υποδόριο λίπος.
-Πώς γίνεται η βιοψία δέρματος;
Πρόκειται για μια επεμβατική πράξη που ακολουθεί όλους τους κανόνες και της προφυλάξεις μιας μικρής χειρουργικής αφαίρεσης. Η περιοχή προς εξέταση αναισθητοποιείται με τοπική έγχυση αναισθητικού (π.χ. ξυλοκαïνη) ή αναισθητικής κρέμας. Η περιοχή καθαρίζεται με αντισηπτικό για αποφυγή μόλυνσης. Στη συνέχεια γίνεται η αφαίρεση του κομματιού είτε χειρουργικά είτε με τη βοήθεια του ειδικού punch. Τα χείλη του τραύματος κλείνουν με συρραφή εκτός από την περίπτωση punch διαμέτρου μικρότερης των 2 mm οπότε δε χρειάζεται. Η αφαίρεση των ραμμάτων γίνεται μετά από λίγες ημέρες ανάλογα με την περιοχή.
Το τεμαχίδιο δέρματος φυλάσσεται σε ειδικό ποτηράκι και μεταφέρεται στο παθολογοανατομικό εργαστήριο για επεξεργασία και εξέταση. Ο συνήθης τρόπος φύλαξης του δείγματος για απλή ιστολογική εξέταση είναι σε μονιμοποιητικό διάλυμα φορμόλης. Ο Παθολογοανατόμος μετά από επεξεργασία εξετάζει το κομμάτι. Η εξέταση μπορεί να είναι μια κοινή ιστοπαθολογική έκθεση ή πιο εξειδικευμένος έλεγχος όπως άμεσος ανοσοφθορισμός ή ανοσοïστοχημεία. Στη συνέχεια ακολουθεί η συγγραφή της έκθεσης που απαντά στα ερωτήματα του Δερματολόγου.
-Τι προσέχουμε πριν και μετά τη βιοψία δέρματος;
Συνήθως δεν απαιτείται ιδιαίτερη προετοιμασία. Ο ασθενής δε χρειάζεται να είναι νηστικός και λαμβάνει την όποια φαρμακευτική του αγωγή κανονικά. Καλό είναι να γνωρίζει ο γιατρός εάν ο ασθενής έχει γενικά τάση για δημιουργία χηλοειδών και άσχημων ουλών (κάτι που φυσικά είναι γνωστό μόνο εάν έχουν προηγηθεί άλλα χειρουργεία). Σπανιότατα μπορεί να χρειαστεί τροποποίηση αντιπηκτικής αγωγής εάν αυτό κριθεί σκόπιμο. Οι οδηγίες για μετά την εξέταση δε διαφέρουν από αυτές μιας τυπικής μικρής χειρουργικής αφαίρεσης. Συνήθως απαιτείται αποφυγή έκθεσης του τραύματος στο νερό για ένα ή δύο 24ωρα. Επίσης απαιτείται καθαρισμός του τραύματος με ήπιο αντισηπτικό και καλό στέγνωμα μετά το πλύσιμο. Για όσο υπάρχουν ράμματα στην περιοχή οπωσδήποτε πρέπει να αποφεύγεται το μπάνιο στη θάλασσα. Πρέπει ο ασθενής να γνωρίζει πως η επούλωση στην περιοχή της εξέτασης συνεχίζεται και μετά την αφαίρεση των χειρουργικών ραμμάτων. Συνεπώς χρειάζεται περιποίηση με μια επουλωτική κρέμα ή γέλη μέχρι πλήρους αποκατάστασης και για άριστο αισθητικό αποτέλεσμα.
-Υπάρχουν παρενέργειες ή επιπλοκές από τη βιοψία δέρματος;
Η βιοψία δέρματος είναι μια ασφαλής και γρήγορη εξέταση. Τα μόνα προβλήματα που μπορούν να δημιουργηθούν είναι τα ίδια που ισχύουν και σε κάθε μικρή χειρουργική αφαίρεση. Δηλαδή μικροβιακή επιμόλυνση, σπάσιμο των ραμμάτων ή κακή επούλωση. Οι πιθανότητες να συμβούν αυτά μειώνονται πάρα πολύ εάν ακολουθηθούν σωστά οι οδηγίες του γιατρού.
Καζάκος Χαράλαμπος
Βιοψία δέρματος δερματολόγος-αφροδισιολόγος
Τα άρθρα του γιατρού στο mediteam.gr
https://mediteam.gr/category/καζακοσ-χ/
